چرا ما ایرانی ها در کار تیمی مشکل داریم؟

در ادبيات سازمانی تيم را به عنوان دو يا چند نفر که با هم تعامل داشته و برای رسيدن به اهداف و آمالی مشترک با هم همکاری می کنند، تعريف کرده اند. کار تيمی مجموعه قابل شناسايی از رفتارها، ادراکات، نگرش ها است که افراد تيم در حين انجام کار به اشتراک می گذارند. برخی از محققان نيز کار تيمی را مجموعه ای از فعاليت های مرتبط به هم که شامل نظارت بر عملکرد، دريافت و دادن بازخور، ارتباطات دوطرفه، تطبيق پذيری، انعطاف پذيری و هماهنگی فعاليت ها تعريف کرده اند. تحقيقات فراوانی که پيرامون کار تيمی صورت گرفته است نشان داده که عملکرد تيم ها از عملکرد افراد به صورت انفرادی بالاتر است.

در بسياری از مفاهيم و روش های مديريتی، از کار تيمی به عنوان عامل بهبود عملکرد سازمان ها ياد شده است. در مباحثی مانند کايزن، حلقه های کيفيت، مديريت کيفيت جامع و نگهداری بهره ور جامع به ضرورت وجود تيم برای رسيدن به بهبود و موفقيت سازمان ها اشاره شده است. مباحثی مثل مديريت دانش و سازمان های يادگيرنده  نيز بيان می کنند که افراد در تيم ها پايه و زيربنای اصلی برای تعاملات و انتقال دانش هستند.

یک تیم به تعداد کمی از افراد گفته می‌شود که دارای مهارت‌های تکمیل‌کننده‌ی یکدیگر بوده و دارای مقاصد، اهداف و رویکردی مشترک‌اند که بر مبنای آن ها به هم پیوند می‌خورند و به یکدیگر تکیه می‌کنند. بنابراین اعضای تیم به یکدیگر وابسته‌اند و این بدین معنی است که عدم فعالیت یک عضو از تیم باعث عدم انجام کار تیمی می‌شود. در واقع کار آن ها اثر متقابل بر یکدیگر می‌گذارد. اما به عکس، گروه‌های کاری، گروهی از افراد هستند که با یکدیگر کار می‌کنند و از راهنمایی یک نفر بهره می‌برند.

به طور کلی تیم سازی برای شروع هر کاری یک امر اجتناب ناپذیر است. از طرفی تفاوت های فرهنگی و دیدگاه اعضای تیم یک فاکتور مهم در شکست یا موفقیت تیم است. این بخش نیاز مبرمی به مهارت های ارتباطی دارد. معمولاً انسان موجود قابل پیش بینی نیست و با تغییر یکسری شرایط رفتار متفاوتی از خود بروز می دهد. بخصوص در مواردی که مباحث مالی در میان باشد.

استیو جابز بنیان گذار شرکت اپل بیان می کند: "در شرکتم انسان های برتر را گرد هم آوردم و به کار تیمی پرداختم. این کاری است که من انجام داده ام؛ من معتقدم این مهمترین وظیفه یک مدیر است". یکی از مشکلاتی که بنده به شخصه با آن در کسب وکارهای مختلف مواجه شده ام؛ عدم توفیق تیم سازی در کسب وکارهاست.

به نظر من مهمترین عامل عدم توفیق این مهم، فرهنگ ما ایرانی ها است. شاید در وصف فرهنگ ما در باب کار تیمی، مربی هلندی سال های نه چندان دور تیم فوتبال پرسپولیس (آری هان)، بهترین توصیف را داشته است. او که قبل از ورود به ایران، در چین مربی گری کرده بود در مصاحبه با یک روزنامه هلندی از تفاوت کار با چینی ها در مقایسه با ایرانی ها سخن گفت.

وی گفت: "بازیکنان چینی همه یک تیم هستند؛ ولی بازیکنان ایرانی هر یک خود به تنهایی، یک تیم هستند".